NASELJAVANJE CRNOGORCA U ŠUMADIJU

   ZNAMENITI CRNOGORCI U ŠUMADIJI

(Od početka naseljavanja do početka XX vijeka)

Piše:Marko Jokić  

Još u vrijeme Jovana Cvijića (i pod njegovim nadzorom) je započeto istraživanje o  stanovništvu i naseljima gdje je živjelo pravoslavno stanovništvo ( ili kako su oni govorili „srpsko stanovništvo“.Očigledno,da su mislili da svi koji su primili pravoslavlje „moraju“ biti Srbi).Angažovan je veliki broj saradnika  koji su dobili istraživačke zadatke i metodologiju prikupljanja podataka.Ovi radovi su imali određen doprinos u tadašnjoj i budućoj nauci,uz sve nedostatke i nesigurnosti koje su ih pratile.Iz knjiga se može vidjeti da su ogromni materijal i konstatacije proizvod „neposrednog kontakta“ tzv.istraživača.Zašto pominjem nesigurnosti?Očigledno je da sve te silne knjige se ne oslanjaju na pisane izvore ili neka vjerodostojna dokumenta.

Continue reading

TEMA: PODANIŠTVO (1)

  Piše:Marko Jokić    

    Biti podanik vlastitoj državi-otadžbini,svojoj tradiciji,kulturi jeziku,…kažu da je ponos i čast.Nažalost, u Velici i šire Crnoj Gori  se baš i nemože reći da je to u istoriji bilo tako.Zašto?Na osnovu arhivske  građe,koja je dostupna i raznih drugih pisanih dokumenata,moglo bi se reći da nije mali broj Veličana koji se u ovih 300 godina,od doseljavanja na današnji prostor Velike,nijesu odali podaništvu.No,to je nažalost karakteristično i za ostali prostor Crne Gore.

     Ne razlikuju se značajno ni drugi u Plavsko-Gusinjskoj kotlini.Tako,npr.francuski konzul u Skadru Ekar (Izvor knjiga:Ekar-Sjeverna Albanija ili Gegarija,Pariz 1858.g) kaže: ”…Gusinje ima izgled velikog grada.Kako bilježi ovaj autor Gusinje broji samo 4000 stanovnika,a većinu čine muslimani, a pedeset porodica čine Sloveni,hrišćani..”.Dalje,zapaža da vlada velika netrpeljivosti između muslimana i hrišćana-Slovena i navodi “Niti u jednom drugom mjestu  u Turskoj,odvajanje dvije religije nije tako potpuno kao u Gusinju“.Neke porodice su iz dubokog neznanja   pretjerano  zagrižene i gorde,potiču iz susjednih planina i zarad udobnosti života u ravnici(podvukao M.J),oni su žrtvovali religiju svojih predaka i slobodu koju su uživali u planini”

Continue reading